maandag 28 april 2014

Wisseltruc


Volgens de laatste telling is de populatie damherten in de Amsterdamse Waterleidingduinen met 25 procent toegenomen en leven er nu 2250 damherten. Vaste bezoekers van dit gebied denken daar toch anders over ... en zien juist minder damherten. Vooral volwassen herten zijn in aantal behoorlijk afgenomen door afschot buiten de AWD en door sterfte ( winter 2012/2013 )
En dat was duidelijk merkbaar tijdens de bronstperiode in en rond de bronstplekken (Lek)
-
Natuurlijk probeert men al jaren lang een excuus te zoeken om afschot mogelijk te maken..Was het eerst de verkeersveiligheid en de schade aan gewassen (bollenteelt) en de schade aan tuintjes van omwonende  ... (Plaatsen Hekwerk en afschot buiten de AWD) 
Dan was het wel de verontreiniging van mest of orchideeën die door damherten zouden worden gegeten. 
(Aangetoond door hoogleraar ecologie Han Olff dat biodiversiteit juist toe neemt door grote grazers)
Ook de populatie reeën zou te lijden hebben van de damherten..
Wat volgens mij meer te maken heeft met het aantal bezoekers dat in de loop der jaren behoorlijk is toegenomen ...en waaronder ook meer mensen die zijn gaan struinen.
Een ree is meer stressgevoelig ..en heeft ook een totaal ander vluchtgedrag dan damherten..
Voor reeën zijn rustgebieden dan ook van essentieel belang.
-
In een rapport van Waternet valt zelfs te lezen..."Doordat het dichtgroeien van open duinhabitats met houterige soorten en ruige grassen als groot probleem wordt gezien bij de instandhouding ervan ..is de aanwezigheid van damherten eerder positief dan negatief te noemen."
RTV Noord-Holland :
- In de duinen is inmiddels een veel te grote populatie aan herten, daarom heeft de gemeente eind vorig jaar besloten de dieren te gaan afschieten. Dit gebeurt op z'n vroegst komend najaar.
Duidelijk is dat RTV Noord-Holland de daadwerkelijke strekking van het Amsterdamse raadsbesluit (nog steeds) is ontgaan. KLIK

Natuurlijk krijgen we te maken met één integraal beheer in zowel NPZK als AWD ..Hiermee werd aan de Amsterdamse gemeenteraad het voorstel gedaan tot het uitnemen van 1400 damherten  ..gevolgd door proactief populatiebeheer. Nu is de natuurkwaliteit in de AWD mede door de begrazing van de damherten hoger dan in het NPKZ ..andere grazers inbrengen gaat mede door zorgplicht een aardig kostenplaatje worden.
-
De gemeenteraad stelde onder meer de volgende randvoorwaarde vast inzake het beheer van de damherten in de Amsterdamse Waterleidingduinen:
- Waternet mag gebruik maken van de verstrekte ontheffing voor actief ingrijpen ter voorkoming en bestrijding van ondraaglijk lijden van m.n. zieke of gewonde dieren.
- De effecten van de vroegtijdige en alerte gebruikmaking van deze laatste ontheffing zorgvuldig te monitoren en te evalueren.   - Waternet op te roepen in overleg te gaan met de beheerders van de OVP
De indiener gaf aan deze aanpak de volgende duiding:
Dat betekent dat er geen 1400 damherten worden afgeschoten maar een duurzaam beheer uitgevoerd gaat worden geïnspireerd op dat in de OVP en geleidelijk aan naar stabilisatie van de kudde damherten wordt toegewerkt op een zo natuurlijk mogelijke manier. 
Het lijkt niet voorstelbaar dat de nieuwe aangetreden gemeenteraad tot een ander beleidslijn zal komen.
En met het uitnemen van 1400 damherten een structurele extra jaarlast creëert om de natuurkwaliteiten door georganiseerd en dus uiterst kostbaar grazers in stand gaat houden.
(Met dank aan Marcel Vossestein)

maandag 21 april 2014

Vos in Natuurgebied Oostvaardersplassen

Geweldig om te lezen dat natuurfilosoof Keulartz ...afstand doet van de (huidige) jachtcultuur. Eerst was er al de bijdrage (wildbeheer) tijdens de hoorzitting in de tweede kamer. Veelzeggend is dat de wetenschapper daar nu een bijdrage levert op de site van Vereniging Het Edelhert. Hopelijk veranderen ze ook qua inzicht wat de AWD Amsterdamse waterleidingduinen betreft. (afschot damherten)

Niet bijvoeren en ook niet afschieten ...adviseert natuurfilosoof Keulartz.

 Deze dieren spelen een sleutelrol in het herstel van evolutionaire processen ..
Maar door bejaging wordt dat proces volledig om zeep geholpen..
Zegt Jozef Keulartz natuurfilosoof aan de Universiteit Wageningen.
Om de grote planteneters ..optimaal hun werk te laten doen ..heb je grote gebieden nodig
die goed met elkaar verbonden zijn ..Want hoe kleiner de gebieden..hoe groter het gevaar van lokale uitsterving 
Bijvoeren vindt hij uit den boze ...omdat dat de natuurlijke mechanisme buiten spel zet.
In het wild gaan dieren op de spaarstand in tijden van voedselschaarste. Herten bijvoorbeeld dalen bij lage temperaturen met hun energieverbruik naar 13 procent van hun jaarlijks gemiddelde..En hoe minder vet.. hoe minder vruchtbaarheid. Vrouwtjes slaan dan soms één of twee jaar hun beurt over.
Grootschalige sterfte is volgens Keulartz de gang van de natuur en niet per se het gevolg van de krappe Nederlandse natuurgebieden
-
bionieuws - jaargang 24, 29 maart 2014 
ECOLOGIE Door Gert van Maanen :
‘Op de vierkante meter beschouwd zijn de Oostvaardersplassen biodiverser dan het Junner Koeland bij Ommen, dat liefhebbers zien als de parel der parels van begraasde graslanden.’ Tot die opmerkelijke conclusie komt de Groninger hoogleraar ecologie en natuurbeheer Han Olff. Dat past volgens hem prima bij de vaak geopperde bewering dat het begraasde deel van het natuurgebied Flevoland een kale bende is. 
Olff:Het is een kwestie van schaal.
De Oostvaardersplassen zijn rijk aan biomassaliteit. Daarnaast zijn er op de vierkante meter meer plantensoorten, maar op grotere schaal wint het Junner Koeland het’. Recent uitgevoerdwetenschappelijk onderzoek in het omstreden natuurgebied levert volgens hem tal van nieuwe inzichten op in de processen die biodiversiteit aansturen.
Die promoveerde de dag erna bij Olff op onderzoek naar de relatie tussen diversiteit in vegetatie, bodemvariatie en dichtheden van grazers. ‘In mijn onderzoek keek ik naar de structurele diversiteit in de Oostvaardersplassen, de overgangen van Oostvaardersplassen blijven ecologen verrassen. 
De kaalgevreten graslanden van de Oostvaardersplassen scoren onverwacht hoog in botanische biodiversiteit. De processen lijken ook ‘anders dan klassiek gedacht’. gras, naar ruigte, struweel en bos.
Die structurele diversiteit heeft het gebied wel degelijk, maar niet op de schaal die we meestal zo mooi vinden’, vertelt Ruifrok. ‘Op grotere schaal missen we vooral struweel en bossen.
 Ik heb vooral gekeken naar limiterende factoren voor vestiging van bomen en struiken.’ Hiervoor kreeg Ruifrok uiteindelijk toestemming om vanaf 2010 tien omheinde proefvakken op het droge deel van de Oostvaardersplassen in te richten en kiem- en groeiproeven met boom- en struiksoorten als schietwilg, vlier, meidoorn, hondsroos, zomereik en es uit te voeren.  
-
Uniek omdat verder in dit voedselrijke kleigebied begrazing zonder menselijke ingrepen plaatsvindt en aantallen grote grazers zonder jacht of afschot bottom-up gereguleerd worden.
De gevolgen van exclosures – die grote grazers buitensluiten – zijn ingrijpend, zo tonen foto’s van Ruifrok aan. In zeer korte tijd staat een metershoge vegetatie binnen de omheinde proefvakken. ‘De groei is bijna explosief’, vertelt Ruifrok. ‘Als je ergens een hek omheen zet gaat het allemaal heel snel in de Oostvaardersplassen. 
-
Voor houtige gewassen is er een extreem lage overleving buiten de exclosures. Na twee jaar vind je niks meer terug.’ De simpele en voor de hand liggende conclusie dat grote grazers de vestiging van struweel en bomen voorkomt, behoeft volgens Ruifrok wel enige nuancering.
Zo blijkt uit experimenten dat eikels inhet gebied een extreem lage kiemkans hebben als gevolg van vraat door muizen. ‘Dat wijst op een indirect positief effect van begrazing’, aldus Ruifrok.

Uit andere symposiumpresentaties blijkt wel dat er nog steeds dynamiek in het gebied zit. Zo is afgelopen jaar voor het eerst geconstateerd dat jacobskruiskruid in het begraasde deel oprukt.
Voor grote grazers is dit een giftige plant die ze mijden. In een proef van de Groningse ecologen Roel van Klink en Chris Smit is vastgesteld dat achterblijvende kadavers van grote grazers lokaal zorgen voor een extra productie aan plantaardige biomassa en verhoging van insectenbiodiversiteit.
Meer algemeen zijn er volgens Han Olff aanwijzingen dat in de Oostvaardersplassen sprake is van zelfversterkende cycli. ‘Het lijkt wel of in de kringloop van grassen, grotere grazers, regenwormen en bodembacteriën de soorten elkaar opjutten en je steeds maar meer van alles krijgt’,  aldus Olff. Hij baseert zich op een pilotproef waarbij uitgestoken graszodes, grond, regenwormen en mest uit de Oostvaardersplassen en van een Fries melkveebedrijf in het lab in verschillende combinaties zijn vergeleken. ‘De beste prestaties vind je dan als je OVP-bodem, OVP-gras, OVP-regenwormen én OVP-mest gebruikt. Alsof er sprake is van biodiversiteitaanjagers. Dat is heel anders dan klassiek gedacht, maar we willen nog iets langer meten voor we het kunnen publiceren.’
Meerdere sprekers op het minisymposium riepen op om vaker langlopende monitoringsonderzoeken in het gebied te combineren met kortdurende experimenten en zo meer kennis over achterliggende processen boven tafel te krijgen. Jasper Kuipers, programmamanager Oostvaardersplassen bij Staatsbosbeheer, liet weten hier positief  tegenover te staan. ‘Wij willen ook inzicht krijgen in hoe processen werken. We hebben wetenschap nodig om kaders te stellen. De Oostvaardersplassen zijn spannend, maar ook een glazen huis. Iedereen kijkt mee.’
Een mooie ochtend met Ghita en Herman in de OVP ..
Een wat lange blogupdate.. 
-
De jaarlijkse telling van Damherten kwam op 2250 .. in de AWD
In het najaar willen ze een grote meerderheid afschieten ..Ik hoop dat ze tot inkeer komen.
De kennis is er..gebruik die ook!

zondag 13 april 2014

Natuurvisie

Economie en Natuur samenbrengen in rijksnatuurvisie 2014
- Staatssecretaris Sharon Dijksma van economische zaken (PvdA) presenteerde 11 april de Natuurvisie Zie: KLIK 

In de komende maand zal de natuurvisie worden voorgelegd aan de samenleving ..vergezeld van een uitnodiging om te reageren en waar mogelijk kansen te benutten om samen te werken aan natuur.
Duidelijk is dat er voor echte duidelijkheid nog een lange weg te gaan is ..
-
Alles is nog vaag .. maar eigenlijk wil de overheid dat burgers ..bedrijven en organisaties de verantwoordelijkheid nemen qua natuur .. 30 procent van de Nederlanders wil actiever worden in de natuur..En vier op de tien doen al groen werk ..bijvoorbeeld via natuurorganisaties ...
Goede zorg voor natuur is volgens de visie welbegrepen eigenbelang ..
in plaats van een plicht vanuit autoriteiten.
Je verwacht zoiets eerder te horen uit kringen van de VVD ..in plaats vanuit de PvdA
-
Trouw: Hoewel Dijksma erkent dat de natuur in Nederland achteruit gaat , ondanks alle kostbare maatregelen die genomen zijn , stelt ze dat er juist minder focus nodig is om specifieke bedreigde planten en dieren te behouden. Met andere woorden : Natuurbeschermers moeten niet te kinderachtig doen.
Natuurlijk zijn burgers bedrijven en organisaties belangrijk ..en mede verantwoordelijk voor de natuur ...
Maar blijven de provincies op één lijn ..
Of gaan we grote verschillen zien per provincies?
-
Directeur Johan van der Gronden van WNF heeft in de radio-uitzending van Vroege Vogels uitgehaald naar de natuurvisie die het kabinet op 11 april bekend maakte. Met name de staatssecretaris die natuur in haar portefeuille heeft kreeg er van langs. 
"Je moet gewoon een bewindsvrouw hebben die keihard opkomt voor natuur en milieu" ..



We zijn de afgelopen jaren een miljoen broedparen kwijtgeraakt van een zangvogel: de veldleeuwerik 
Weet je hoe het met de weidevogels is? ..Grutto 70% achteruit, de Patrijs 95% achteruit..
Wij zijn kampioen biodiversiteitverlies in Europa!
Nederland heeft nog maar 15% biodiversiteit ..En dat is toch iets om je voor te schamen..