maandag 11 mei 2020

Konijnen in de Duinen


Het is bijna niet te geloven … maar er was een tijd dat de duinen niet mochten stuiven. Er bestond zelfs tot 1988 een duinverordening ..die beheerders verplichte ten allen tijde het stuiven van het duin tegen te gaan.
-
-
-
Om verstuiving tegen te gaan werden er dennenbossen esdoorns en Amerikaanse vogelkers (Bospest) en veel helm geplant. En er werden op stuifplekken takken uitgelegd. Konijnen hadden het gedaan en omdat jagers onvoldoende konijnen schoten namen de beheerders van de Amsterdamse Waterleidingduinen (AWD) het in eigen hand.
-
-
Tapuit
-
-
Er waren uiteindelijk twintig mensen betrokken bij de bestrijding van het konijn. Het argument was dat het konijn de opslag van bos en het ontkiemen van jonge bomen tegenhield. Uiteindelijk weten we wel beter ..en weten we de (grazers) konijnen op waarde te waarderen en is verstuiving juist noodzakelijk.


-
Nachtegaal
-
In 1953 ging de konijnenstand achteruit door het virus myxomatose ..Langzaam werd het virus zwakker en er ontstond immuniteit. De konijnenpopulatie was nog niet op niveau of er brak een nieuwe virus uit ..het VHS (Viraal Hemorragisch Syndroom)
-
Roodborsttapuit
-
-
Duidelijk werd dat achteruitgang van de konijnenpopulatie grote
negatieve gevolgen had voor de biologische diversiteit van lage vegetaties. Mede door stikstofdepositie en de verminderde aantallen konijnen trad er verruiging op.
Grote Tweestreep (Miljoenpoot)
-
De dynamiek door gewenste verstuiving bleef achter. Het
terugbrengen van stuifduin door plaggen en het verwijderen van opslag bomen en struweel was noodzakelijk om verzuring tegen te gaan. Grassen en kruiden en vogels als bergeend en tapuit die gewoonlijk gebruik maakte van konijnenholen om te broeden kregen het moeilijker.


Meidoorn bloesem.
-
Roodborsttapuit (vrouwtje)
-
Eigenlijk werd het konijn herwaardeerd … ipv verstuiving tegen te gaan mochten ...nee moesten duinen wandelen en dynamisch worden. Had dr. Jac. P. Thijsse met zijn kennis van toen dan helemaal ongelijk gehad … Nee toch?
-
Kneu
-
In Mei 1940 schreef dr. Jac. P. Thijsse. (De Levende Natuur)


“Konijnen eten haast elk plantaardig voedsel, of proberen het ten minste.Wel, dit is allemaal een voldoende reden om de konijnen in de duinen en op dergelijke plaatsen in de zandstreken zoo niet uit te roeien, dan toch ten zeerste te beperken”.
-
Grasmus

De orchideeën ..Harlekijnsochis, Mannetjesorchis, Hondswortel vertoonen hun rozetten en daar vallen de konijnen dan op aan. Zo kon het, dat in Zuid Kennemerland de prachtige Anacamptis geheel is verdwenen. Ook Herminium, die hier vroeger heel veel groeide, is nu uiterst zeldzaam. Breedbladige Wespenorchis komt nog wel voor, maar lang niet zoo veel als vroeger, sinds de konijnen alle bloemknoppen ervan afbijten. Hetzelfde is ook reeds het geval met de Keverorchis.
-